به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، امشب یکشنبه ۱۶ شهریورماه، آسمان ایران میزبان یکی از مهم‌ترین و زیباترین پدیده‌های نجومی سال است؛ ماه‌گرفتگی کامل یا همان خسوف کلی از ساعت ۲۱:۰۰ قرص ماه آرام‌آرام وارد سایه زمین می‌شود و با گذشت دقایقی، نور سفید آن به رنگ سرخ درمی‌آید.

در حوالی ساعت ۲۱:۴۱ اوج این رویداد رقم می‌خورد و ماه کاملاً در سایه زمین فرو می‌رود؛ صحنه‌ای شگفت‌انگیز که چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند. این ماه‌گرفتگی حدود ۸۲ دقیقه ادامه دارد و سرانجام ساعت ۲۲:۲۲ به پایان می‌رسد.

نجومی‌ها می‌گویند اهمیت این خسوف نه‌تنها در مدت‌زمان طولانی آن است بلکه گستره مشاهده‌پذیری‌اش نیز ویژه است. آسمان ایران، بیشتر نقاط آسیا، شرق آفریقا، استرالیا و بخش‌هایی از اروپا شاهد این رویداد خواهند بود. در مقابل، ساکنان قاره آمریکا از دیدن این «ماه خونین» محروم می‌مانند.

از باورهای عامیانه تا نگاه دینی

در فرهنگ عامیانه، گاه خسوف و کسوف با شومی و نحسی پیوند خورده است؛ اما این نگاه نه‌تنها پایه علمی ندارد، بلکه هیچ پشتوانه شرعی نیز برای آن یافت نمی‌شود. در منابع اسلامی، چنین رویدادهایی از نشانه‌های قدرت خداوند معرفی شده‌اند؛ آیاتی برای عبرت گرفتن و بازگشت دل‌های غافل.

امام سجاد(ع) در حدیثی می‌فرمایند: «جز شیعیان ما کسی به خاطر خسوف و کسوف و زلزله به خدا پناه نمی‌برد. پس اگر یکی از این‌ها رخ داد، به خدا استغاثه کنید»

همچنین در کتاب «وسایل‌الشیعه» روایتی از امام محمدباقر(ع) و امام صادق(ع) آمده است: «هرگاه پروردگار بخواهد بندگانش را بیم دهد و آنان را از گناه بازدارد، خورشید و ماه را می‌گیرد. پس چون چنین شود، به نماز برخیزید و به خدا پناهنده شوید.»

نماز آیات؛ واجب شرعی در خسوف و کسوف

اسلام برای این لحظات، نماز آیات را واجب کرده است؛ نمازی که تفاوت‌هایی با نمازهای یومیه دارد. نماز آیات دو رکعت است و در هر رکعت پنج رکوع دارد. این نماز را می‌توان به دو شکل به جا آورد:

1. در هر رکعت، سوره حمد و یک سوره دیگر (مثلاً اخلاص) پنج بار خوانده شود و پس از هر بار، یک رکوع انجام گیرد.

2. یا اینکه سوره حمد یک بار خوانده شود و سوره‌ای مانند توحید، ناس یا لیلةالقدر به پنج بخش تقسیم شود؛ بعد از خواندن هر بخش، رکوع انجام شود.

پس از پنجمین رکوع، نمازگزار به سجده می‌رود و رکعت دوم را به همین شیوه ادامه می‌دهد.

البته درباره اینکه کدام قسم از نحوه خواندن نماز آیات را می توانید انجام دهید باید به مرجع تقلیدتان مراجعه کنید.

از سویی دیگر طبق فتوای مراجع عظام تقلید از آغاز خسوف یا کسوف تا پایان آن، نماز آیات باید با نیت ادا خوانده شود. اگر نمازگزار موفق به اقامه آن نشود، پس از پایان خسوف یا کسوف باید با نیت قضا به جا آورد.

و نشانه‌های قیامت که در همین نزدیکی است

در قرآن کریم خسوف و کسوف به‌عنوان یکی از نشانه‌های قیامت اشاره شده است. در آیه ۷ و ۸ سوره قیامت آمده است: «فَإِذا بَرِقَ الْبَصَرُ وَ خَسَفَ الْقَمَرُ وَ جُمِعَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ»؛ آنگاه که چشم‌ها از حیرت خیره شود، ماه گرفته گردد و خورشید و ماه در هم جمع آیند.

مفسران قرآن بر این باورند که نمونه‌هایی از این آیات در طول تاریخ به‌صورت خسوف و کسوف رخ می‌دهند تا بندگان، پیش از فرارسیدن قیامت، قدرت خدا را درک کنند و دل‌هایشان به یاد معاد بلرزد.

اینک فرصتی برای توبه و دعا

عالمان دین سفارش کرده‌اند که خسوف و کسوف را تنها به چشم یک پدیده نجومی نبینیم. این رویداد فرصتی است تا انسان به کوچکی و ضعف خود در برابر عظمت هستی پی ببرد. دعا، تضرع، توبه و استغفار در این لحظات، نه‌تنها آرامش قلبی می‌آورد بلکه یاد قیامت را نیز در دل‌ها زنده می‌کند.

امام سجاد(ع) می‌فرمایند: «به هنگام نماز آیات، هولناکی‌های قیامت و تاریکی‌های آن روز را به یاد آور و از خدا بخواه تو را از ظلمت‌ها به نور رهنمون سازد.»

ماه‌گرفتگی کامل امشب تنها یک رویداد علمی و چشم‌نواز نیست؛ بلکه در فرهنگ دینی ما هشداری است برای بازگشت به خدا، فرصتی برای توبه و لحظه‌ای برای درک عظمت آفریدگار. آسمان سرخ‌شده، یادآور این حقیقت است که جهان با نظمی شگرف اداره می‌شود و انسان هر لحظه نیازمند اتصال به سرچشمه بی‌پایان قدرت الهی است.

گفتنی است، زمان خواندن نماز آیات در شبی که ماه محو می‌شود از حدود ساعت ۱۸:۵۸ آغاز خواهد شد و تا ساعت ۲۳:۲۷ ادامه دارد. بنابراین خواندن نماز آیات در این مدت واجب است و پس از اتمام مدت خورشید گرفتگی باید قضایش را به جای آورد.

انتهای پیام/

راهیابی «در سایه» به جشنواره ایتالیایی